سیستم اطفاء حریق در خانه‌های هوشمند

سیستم اعلان حریق و سیستم اطفاء حریق جزو اصول ایمنی در ساختمان خانه‌ها و کارخانه‌ها است که تا حد ممکن رعایت می‌شود. یکی از ضروریات گرفتن پایان کار در ساختمان‌ها، حفظ ایمنی و تجهیزات اطفاء حریق می‌باشد. در خانه‌های هوشمندی که امروزه طراحی و پیاده‌سازی می‌شوند توجه به این نکات از ضروریات خانه می‌باشد. توجه به امنیت و آسایش ساکنین در درجه اول و حفظ دارایی‌ها از دغدغه‌های صاحبان ساختمان‌ها است.

در خانه‌های هوشمند سیستم اعلان حریق و همچنین سیستم اطفاء حریق به بهترین شکل ممکن و در نهایت دقت و حساسیت در نظر گرفته شده است. وجود سنسورها در سراسر خانه هوشمند به‌گونه‌ای طراحی‌شده‌اند که به محض وقوع آتش، سیستم اعلان حریق را فعال می‌کنند. سیستم اعلام حریق تا جای ممکن از وقوع آتش‌سوزی‌های بزرگ جلوگیری می‌کند. اما این احتمال وجود دارد که تا زمان کافی برای خاموش کردن آتش وجود نداشته باشد و مهار آن سخت شود. در این صورت سیستم اطفا حریق وارد عمل می‌شود.

سیستم اطفاء حریق با توجه به نوع آتش و نحوه اطفاء حریق متفاوت است. سازمان آتش‌نشانی، بر اساس نوع ماده سوختنی آتش‌سوزی‌ها را دسته‌بندی می‌کنند که بر همین اساس از مواد متنوعی به منظور اطفاء حریق استفاده می‌شود. به عنوان مثال نوع آتش‌سوزی در خانه‌ها معمولاً از نوع آتش‌سوزی نوع یک است یعنی موادی از جنس پوشاک، کاغذ که مسلماً خاموش کردن آتش‌سوزی‌هایی که در خانه اتفاق می‌افتد، با آب، امکان‌پذیر است. اما اگر آتش‌سوزی بر اثر سوختن مواد شیمیایی در آزمایشگاه باشد، آب باعث بیشتر شدن آتش می‌شود و نه کمتر شدن آن! در ادامه به بررسی سیستم اطفاء حریق، اجزای سیستم اطفا حریق، کاربردها و همچنین تفاوت‌های سیستم اطفاء حریق با سیستم اعلان حریق، می‌پردازیم.

سیستم اعلان حریق چیست؟

به منظور به حداقل رساندن خطرات ناشی از آتش‌سوزی و انجام اقدامات ایمنی در لحظات اولیه وقوع آتش، سیستم اعلان حریق طراحی شده است. سیستم اعلان حریق یا سیستم اعلام حریق در همان لحظات اولیه شروع حریق، وقوع آتش سوزی را اعلام می‌کند. در خانه‌های هوشمند با توجه به زون بندی‌های انجام شده، به راحتی در پنل کاربری قابل مشاهده است که آژیر مربوط به کدام بخش از خانه فعال شده و آتش‌سوزی در کدام بخش اتفاق افتاده است. سیستم‌های اعلام حریق به محض فعال شدن دتکتورهای تشخیص علائم آتش، از طریق وسایل هشداردهنده شروع آتش‌سوزی را به ساکنین اعلام می‌کند. در انواع پیشرفته سیستم اعلان حریق، شماره‌های مراکز آتش‌نشانی محل ذخیره می‌شود تا در صورت قطع نشدن سیستم به صورت خودکار، با آنها تماس برقرار کنند.

سیستم اطفاء حریق چیست؟

معمولاً آتش‌سوزی‌ها در همان مراحل اولیه به وسیله کپسول‌های آتش‌نشانی، مهار می‌شوند. اما در محیطی مثل خانه که مواد سوختنی زیادی وجود دارد، سرعت گسترش آتش زیاد است. پرده‌ها و کمدهای چوبی از جمله وسایلی هستند که به سرعت باعث پیشروی شعله‌های آتش می‌گردد. ممکن است در هنگام آتش‌سوزی شخصی در ساختمان نباشد، سیستم اطفاء حریق حتی در زمان نبودن شما نیز جلوی گسترش آتش‌سوزی را می‌گیرد. حتی در بعضی مواقع به علت ترافیک و دور بودن محل حادثه، ممکن است آتش‌نشان‌ها زمانی به محل آتش‌سوزی برسند که آتش حداکثر خسارت را به بار آورده است. بنابراین وجود سیستم اطفاء حریق در خانه‌ها، اهمیت زیادی دارد.

در اکثر ساختمان‌های مسکونی و تجاری سیستمی را تعبیه می‌کنند تا علاوه بر شناسایی آتش و انجام اقدامات ضروری، امکان اطفاء حریق به طور اتوماتیک فراهم باشد. در خانه‌های هوشمند، بعد از فعال شدن سنسورهای حساس به دود و حرارت، اگر سیستم اعلام حریق خاموش نشود، وقوع آتش‌سوزی را حتمی تصور کرده و سیستم اطفا حریق را فعال می‌کند.

تفاوت سیستم اطفاء حریق با سیستم اعلان حریق:

سیستم اعلان حریق، به طور کلی به سیستم‌های متعارف، سیستم‌های آدرس پذیر و سیستم‌های اعلام حریق در خانه‌های هوشمند تقسیم می‌شوند. هدف نهایی همه‌ی این سیستم‌ها، پیشگیری از بزرگ شدن آتش است. هر چه آتش‌سوزی در مراحل اولیه خود به سرعت شناسایی شوند، مهار آنها ساده‌تر خواهد بود. آتش‌سوزی‌هایی که خسارات و تلفات بزرگی و جبران‌ناپذیری به همراه داشتند اگر فقط کمی زودتر تشخیص داده شده بودند، تا این حد خرابی به بار نمی‌آوردند. مسلماً آتش‌سوزی مهیبی مانند ساختمان پلاسکو، که روزها در حال سوختن بود و مهار شعله‌های آتش برای آتش‌نشانان بی‌نهایت طاقت‌فرسا شده بود؛ از یک آتش کوچک و قابل‌کنترل شروع شده بود. تشخیص و اعلان آتش در مراحل اولیه‌ی آتش‌سوزی، به‌وسیله‌ی سیستم اعلان حریق انجام می‌شود.

سیستم اطفاء حریق، به صورت دستی و یا اتوماتیک، سیستمی است که به منظور خاموش کردن آتش به کار گرفته می‌شود. در سیستم دستی کار اطفاء حریق توسط افراد و آتش‌نشانان انجام می‌شود اما در سیستم اطفا حریق اتوماتیک، عملیات اطفاء بدون حضور عوامل انسانی و به صورت اتوماتیک انجام می‌گردد. بر اساس فضایی که آتش‌سوزی در آن اتفاق افتاده و نوع موادی که در حال سوختن هستند، سیستم‌های مختلف اطفا حریق شکل می‌گیرد. آن دسته از سیستم‌های اطفا حریق که بیشتری مزایا را نسبت به دیگر سیستم‌های اطفاء حریق دارند، عبارت‌اند از:

• سیستم اطفاء حریق آیروسل

• سیستم اطفاء حریق اسپرینکلر (آب‌فشان)

در سیستم اطفاء حریق اسپرینکلر، مجموعه‌ای از لوله‌ها و شیرهای آب در زیرساخت ساختمان قرار داده می‌شود که به شیر آب متصل هستند. هنگام فعال شدن سیستم اسپرینکلر، آب بر روی آتش پاشیده می‌شود. این سیستم علاوه بر خانه‌ها در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، سالن‌های همایش و سینماها، پارکینگ‌های عمومی، مجتمع‌های تجاری، کارخانه‌ها و انبارها، هتل‌ها و … کاربرد دارد.

استفاده از آب برای خاموش کردن آتش همواره راه درستی نیست. مثلاً استفاده از سیستم اطفا حریق اسپرینکلر در یک کتابخانه یا کارخانه‌هایی که در آنها آتش‌سوزی مواد شیمیایی رخ می‌دهد، انتخاب سیستم اسپرینکلر کار معقولی نیست. در این حالت از سیستم اطفاء حریق پودری آیروسل استفاده می‌شود. آیروسل ماده‌ای مرکب از پودر و گاز با خاصیت خاموش‌کنندگی است که مانند عایق عمل می‌کند و اجازه رسیدن اکسیژن به ماده سوختنی را نمی‌دهد. از سیستم اطفاء حریق آیروسل در اتاق توزیع برق، اتاق ژنراتور برق، پایگاه اطلاعات مخابراتی استفاده می‌شود. قابل ذکر است که برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های مربوط به موتور خودرو، اتوبوس، قطار، کامیون، هواپیما و قایق‌ها نیز از سیستم اطفاء حریق آیروسل استفاده می‌شود.

سیستم اطفاء حریق در خانه‌های هوشمند چگونه کار می‌کند؟

سیستم اطفاء حریق در خانه‌های هوشمند به صورت اتوماتیک می‌باشد. دتکتورهای دود، حرارت و گاز به محض تشخیص علائم آتش، به پنل مرکزی سیگنال ارسال می‌کنند. ارتباط سنسورها با دستگاه مرکزی از طریق سیم و بی‌سیم، و تحت پروتکل‌های امن انجام می‌شود. پیاده‌سازی سیستم اطفاء حریق در ساختمان‌های ویلایی و آپارتمانی اندکی تفاوت دارد. به‌عنوان‌مثال در ساختمان‌های آپارتمانی از تابلوی مرکزی سیستم هوشمند، یک خروجی به پنل مرکزی سیستم اعلام حریق در پارکینگ ساختمان، قرار داده می‌شود تا محدوده‌ی زون‌ها برای کلیه‌ی ساکنین ساختمان قابل مشاهده باشد. ضمن اینکه دسترسی به تمامی اطلاعات سیستم‌های خانه هوشمند، از طریق برنامه کاربردی سیستم امنیتی خانه، برای تمامی ساکنین امکان‌پذیر است.

در خانه هوشمند، قابلیت‌هایی چون سیستم اعلام حریق، نشت گاز و … به شکلی مناسب در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. دسترسی به اطلاعات از این طریق به سادگی و سرعت انجام می‌شود. تمامی اطلاعات مربوط زون‌ها و سنسورها در موقع بروز حادثه، بلافاصله برای کاربران قابل مشاهده است لذا استفاده از این تجهیزات بهره‌وری و اعتماد به سیستم اطفاء حریق را افزایش می‌دهند.

سیستم‌های هوشمند که از طریق تلفن همراه کنترل می‌شوند، هشدارهای مربوط به دتکتورهای تشخیص آتش را به اطلاع صاحب‌خانه می‌رساند. فرض کنید در یک بخش از خانه دتکتور حرارت فعال شده باشد. پیغام هشدار بلافاصله ارسال می‌گردد و محل بروز آتش مشخص می‌شود. حتی اگر صاحب خانه در منزل نباشد می‌تواند سیستم اطفا حریق اتوماتیک را روشن کند.

عکس‌العمل‌های منحصربه‌فرد سیستم خانه هوشمند، در واقع همان سناریوهایی هستند که در ماژول برنامه تعریف می‌شوند. پس بر اساس خواسته و سلیقه‌ی کاربران گزینه‌های مختلفی می‌توان تعریف کرد. به‌عنوان‌مثال فعال شدن سیستم اطفا حریق به صورت اتوماتیک، ۱۵ دقیقه بعد از فعال شدن آژیر سیستم اعلان حریق و خاموش نشدن آن یک سناریو در خانه هوشمند است.

اجزای سیستم اطفا حریق

اجزای سیستم اطفا حریق در روش دستی شامل همان انواع کپسول‌ها و تجهیزات آتش‌نشانی است. اما در سیستم اطفاء حریق اتوماتیک، اجزای سیستم شامل انواع دتکتورها و سنسورهای حساس به علائم آتش و یک سری از تجهیزات و قطعاتی است که به یک کنترل پنل متصل می‌شوند تا در هنگام بروز حادثه شروع به صورت اتوماتیک سیستم اطفا حریق را فعال نمایند.

کاربردهای سیستم اطفا حریق

سیستم اطفا حریق، نه تنها در ساختمان‌های مسکونی کاربرد دارد بلکه در صنعت نیز کاربردهای گسترده‌ای دارد. خسارت‌های ناشی از آتش‌سوزی در کارخانه‌ها، نیروگاه‌ها، موزه‌ها و …در مقیاس‌های بزرگ‌تر از آتش‌سوزی‌های منزل، می‌باشد. اگر چه که آتش‌سوزی در هر مقیاسی ناراحت‌کننده و ویران‌کننده است. یکی از مشکلات بزرگ آتش‌نشانان این است که نوع مواد سوختنی به درستی تشخیص داده شود تا بتوانند از سیستم اطفاء حریق مناسب با آن استفاده کنند. در مکان‌های مانند خانه شناسایی این موضوع بسیار راحت‌تر است به همین علت می‌توان از سیستم اطفاء حریق اتوماتیک استفاده کرد. اما در کارخانه‌ها و محل‌هایی که آتش بسیار گسترده است، مهار آتش بسیار زمان‌بر، ویران‌کننده تر و سخت‌تر است.

برای اطلاعات بیشتر در خصوص هوشمندسازی ساختمان و سیستم امنیت اماکن می‌توانید از طریق تماس با شماره تلفن ۵۸۴۳۱ – ۰۲۱ با کارشناسان فروش مجموعه در ارتباط باشید.